Κάτω από το περίπλοκο δάπεδο υπήρχε ένας τριμερής υπόγειος χώρος. Οι κυκλικοί διάδρομοι που τον αποτελούσαν επικοινωνούσαν μεταξύ τους με ανοίγματα ενώ φράγματα στις κατάλληλες θέσεις ανάγκαζαν τον εισερχόμενο να ακολουθήσει μαιανδροειδή πορεία. Το κυκλικό σχήμα του κτιρίου, που συνήθως χαρακτηρίζει ταφικά οικοδομήματα, καθώς και η λαβυρινθώδης μορφή του υπογείου με τους σκοτεινούς διαδρόμους παραπέμπει στο χθόνιο χαρακτήρα του Ασκληπιού, επιτρέποντας την ερμηνεία της Θόλου ως κτίριο που στέγαζε την υπόγεια κατοικία του Θεού. Εξάλλου, σύμφωνα με το μύθο, ο Θεός θεράπευε τους πιστούς του μέσα από τη γη.Η Θόλος, σημαντικό οικοδόμημα στη μυστηριακή λατρεία του Ασκληπιού και σε άμεση γειτνίαση με το ναό του Ασκληπιού και τη στοά του Αβάτου, ενσωματώθηκε στα κτίρια που περιέβαλε η στοά των υστερορωμαϊκών χρόνων. Καταστράφηκε για πρώτη φορά από το μεγάλο σεισμό του 6ου μ. Χ. ενώ γύρω στο 18ο αιώνα άρχισε η διαρπαγή των πώρινων μελών, η ασβεστοποίηση των μαρμάρων και η αφαίρεση των μεταλλικών στοιχείων της. Υλικό από τη Θόλο βρέθηκε επίσης εντοιχισμένο σε βυζαντινά μνημεία της ευρύτερης περιοχής.
Μετά τις ανασκαφές του τέλους του 19ου αιώνα, από το μνημείο σώζονταν μόνο οι τρεις στερεοβάτες της ανωδομής και η υπόγεια τριμερής κατασκευή του λαβυρίνθου. Σημαντικό μέρος των διάσπαρτων αρχιτεκτονικών μελών της ανωδομής χρησιμοποιήθηκε σε συνεπτυγμένες αποκαταστάσεις των αρχών του 20ου αιώνα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Επιδαύρου. Η Επιτροπή Συντήρησης Μνημείων Επιδαύρου εκτελεί από το 1994 πρόγραμμα μερικής αποκατάστασης του κτιρίου, στα πλαίσια του οποίου διαλύθηκαν οι παραπάνω αποκαταστάσεις. Σήμερα στο μουσείο εκτίθεται μόνο το κορινθιακό κιονόκρανο - παράδειγμα, που βρέθηκε προσεκτικά θαμμένο κοντά στο μνημείο.
Η φαινομενική πορεία του Ηλίου στο εξωτερικό της Θόλου
α) Το πρώτο πράγμα που αντιλαμβάνετο ο επισκέπτης βλέποντας το Μνημείο ήταν οι κίονες του περιστυλίου. Εάν τους μετρούσε, και κατείχε ήδη την υπάρχουσα γνώση, ελάμβανε μία αστρονομική πληροφορία. Οι 26 κίονες αναπαριστούν την Μετάπτωση των Ισημεριών ή τον Μέγα Ενιαυτό.Είναι η φαινομενική ανάδρομος κίνηση του Ηλίου από τις 0 μοίρες του Κριού προς τους Ιχθείς και όχι από τον Κριό προς τον Ταύρο. Ο κωδικοποιημένος αριθμός 26 των Δωρικών κιόνων είναι οι 26 χιλιετίες ή για την ακρίβεια είναι τα 25.796 ηλιακά έτη που απαιτούνται προκειμένου ο Ήλιος να επιστρέψει στο σημείο εκκινήσεώς του στις 0 μοίρες του Κριού την εαρινή ισημερία (21η Μαρτίου).Οι 26 κίονες στο εξωτερικό του Μνημείου ένωναν το δάπεδο με την οροφή.
β) Στην οροφή στεφάνι με ακτίνες περιέγραφε την φαινομενική πορεία του Ηλίου. Έμοιαζε με τεράστιο τροχό άρματος (το μυθικό «τέθριππον» άρμα του Ηλίου με 4 άλογα = 4 εποχές), που διέτρεχε καθημερινά τον Ζωδιακό Κύκλο δημιουργώντας το ημερονύκτιο της Γης. Προχωρώντας μία μοίρα κάθε μέρα επάνω στον κυκλικό Ζωδιακό γεννά το ηλιακό έτος των 4 εποχών.
Ηλιοκεντρισμός στο εσωτερικό της Θόλου
Στο εσωτερικό της Θόλου ο Ήλιος πρωταγωνιστούσε στο δάπεδο, στην τοιχογραφία και στην οροφή με διαφορετικές εκφράσεις της πολυσχιδούς του δράσεως.
α. Τοιχογραφία
Και πάλι το πρώτο πράγμα που θα αντίκρυζε ο επισκέπτης, εάν του επετρέπετο η είσοδος στο εσωτερικό του Μνημείου, ήταν αναμφίβολα η θαυμάσια τοιχογραφία του Παυσίου.Η Λύρα μαζί με το τόξο και τα βέλη είναι τα τρία κυριότερα σύμβολα του Ηλίου/Απόλλωνος και δι' αυτών αλληγορείται η σύνδεση του φυσικού σώματος του Ηλίου με την πνευματική οντότητα του Απόλλωνος. Όμως στα χέρια του Έρωτος και όχι του Απόλλωνος, η επτάχορδη Λύρα εναρμόνιζε με "έρωτα" τις 7 τροχιές των πλανητών, που περιγράφονται στο δάπεδο του εσωτερικού της Θόλου.
Τα βέλη με το τόξο της τοιχογραφίας είναι η εκ-τόξ-ευση (τόξο) των ακτίνων (βέλη) του Ηλίου κατά την ημερήσια πορεία του. Είναι το καθημερινά σχηματιζόμενο ηλιακό τόξο στον ουράνιο θόλο. Με την αποχώρηση του σκοτάδι σκεπάζει την Γη.
«δεξιέ μεν γενέτωρ ηούς, ευώνυμε νυκτός»
(και είσαι ο δεξιός μεν γεννήτωρ της αυγής, ο αριστερός δε της νυκτός).
Ορφικός Ύμνος Ηλίου, στ. 4
Ο Ήλιος ζωογοννεί την πλανητική οικογένεια με φως και θερμότητα, καθώς ο Απόλλων μετουσιώνει το φως του Ηλίου σε γνώση και την θερμότητα σε "έρωτα". Ήλιος είναι φως και αιωνία θερμότης στο φυσικό σύμπαν, Απόλλων είναι γνώση και σφοδρός "έρως" στον πνευματικό ορίζοντα των όντων.
β. Αστρονομικό πρότυπο Ηλιοκεντρισμού στο σχέδιο δαπέδου Θόλου
Ευτυχώς τουλάχιστον το δάπεδο της Θόλου διεσώθη μέχρι σήμερα και εικόνα του βρίσκεται ανηρτημένη στο Μουσείο της Επιδαύρου. Το διακοσμητικό αυτό σχέδιο δεν είναι μια καλλιτεχνική φαντασίωση, όπως πίστευαν μέχρι σήμερα. Είναι η ακριβής αναπαράσταση του Ηλιοκεντρικού Συστήματος.Σαράντα χρόνια πριν την γέννηση του Αρίσταρχου του Σαμίου, που ιστορικώς αναφέρεται ότι ανεκάλυψε πρώτος το Ηλιοκεντρικό Σύστημα, η Θόλος είχε ήδη αποτυπώσει στο δάπεδο την πλήρη και λεπτομερή αναπαράσταση του Ηλιοκεντρικού Συστήματος. Η ανέγερση της Θόλου άρχισε το μείον 360. Ο Αρίσταρχος ο Σάμιος εγεννήθη το 320.Πριν όμως από την ανέγερση της Θόλου, πρώτοι οι Πυθαγόρειοι έλεγαν ότι στο μέσον βρίσκεται ο ήλιος, η δε γη είναι ένα από τα άστρα (πλανήτες), που περιστρέφεται γύρω από τον ήλιο και έχει ημέρα και νύκτα.Προκειμένου να γίνει οποιαδήποτε αναγνώριση παραστάσεως, σχεδίου, εννοίας, ιδέας ή διανοήματος, είναι ανάγκη αυτή να προϋπάρχει καταγεγραμμένη στην μνήμη του παρατηρητού ή του στοχαστού (Πλάτωνος, Θεαίτ. 192).
Αλλά και αν ακόμη προϋπάρχει, απαιτείται πολλές φορές αναλυτική προσέγγιση και εκ νέου σύνθεση, προκειμένου με την «ειδοποιό διαφορά» (Θεαίτ. 208e) να γίνει η διαπίστωση των ενδεχομένων ομοιοτήτων και διαφορών μεταξύ προτύπου και εικόνας. Μόνο με σύγκριση μπορεί ο παρατηρητής ή ο στοχαστής να αξιολογήσει το αντι+κείμενον της παρατηρήσεώς του. Μόνο τότε θα έχει την αντικειμενική γνώση, που θα του επιτρέψει ή να το απορρίψει, διότι από τα συγκριτικά στοιχεία δεν θα έχουν προκύψει οι απαραίτητες ομοιότητες, ή να το αποδεχθεί εφ' όσον οι ομοιότητες είναι ουσιαστικότερες των διαφορών.Τα δύο σχέδια που ακολουθούν, το πρότυπο αστρονομικό σχέδιο και το αντίγραφο, κάτοψη του δαπέδου της Θόλου, θα συγκριθούν προκειμένου να διαπιστωθούν οι ομοιότητες και οι διαφορές των δύο σχεδίων. Από την αντικειμενική αυτή σύγκριση θα προκύψει εάν υπάρχει ή όχι σχέση μεταξύ των.
γ. Η «ειδοποιός διαφορά»
Ομοιότητες
α) Ο Ήλιος βρίσκεται στο κέντρο των δύο προηγουμένων σχεδίων. Στην Θόλο αναπαρίσταται με την λευκή, στρογγυλή πέτρα. Το λευκό, η φωτεινότης είναι το χαρακτηριστικό γνώρισμα του Ηλίου.
β) Οι τροχιές των πλανητών δεν είναι κυκλικές, είναι ελλειπτικές. Στο δάπεδο της Θόλου το ελλειπτικό σχήμα των τροχιών του Πλανητικού Συστήματος είναι ρομβοειδές, διότι το σχήμα του ρόμβου είναι εκείνο που καθορίζει την ελλειπτική τροχιά.
γ) Οι δύο «εσωτερικοί» πλανήτες, όπως αποκαλούνται ο Ερμής και η Αφροδίτη, έχουν την ίδια ζωγραφική απεικόνιση, διαφορετική των άλλων τεσσάρων πλανητών (Γης, Άρεως, Διός και Κρόνου).
Στην Επινομίδα του Πλάτωνος αναφέρονται όλες οι ονομασίες των πλανητών, καθώς και η σχέση Ερμού- Αφροδίτης.Με την διαφορετική απεικόνιση των δύο ( Ερμού - Αφροδίτης) οι Ιεροφάντες, που έδωσαν τις οδηγίες για την κατασκευή της Θόλου, φαίνεται ότι εγνώριζαν την ιδιαιτερότητα της κινήσεως των, όπως αυτή φαίνεται στον παρατηρητή του πλανήτου Γη.Διότι από τον πλανήτη Γη η φαινομενική κίνηση του Ερμού είναι τόξο 28ο και της Αφροδίτης 48ο ίσης αποστάσεως το κάθε τόξο εκατέρωθεν του Ηλίου. Η διαφορά αυτή επισημαίνεται με τις εσωτερικές γραμμώσεις των 4 άλλων τροχιών. Επί πλέον Ερμής και Αφροδίτη δεν έχουν σχήμα ρόμβου. Αστρονομικώς όμως οι τροχιές των είναι και αυτές περιστρεφόμενες γύρω από τον Ήλιο, όπως περιγράφονται και στα δύο σχέδια, το πρότυπο αστρονομικό και του δαπέδου.
δ) Στο πρότυπο αστρονομικό σχέδιο μέχρι του πλανήτου Κρόνου και μέχρι του σηκού του δαπέδου της Θόλου, καταμετρώνται 6 τροχιές, διότι ο Ήλιος μένει ακίνητος στην θέση του σαν 7ο ουράνιο σώμα.Η αλληγορία της επτάχορδης Λ ύ ρ α ς του Απόλλωνος, που εναρμονίζει τα επτά ουράνια πλανητικά σώματα, προφανώς αναφέρεται είτε στην 7η επί πλέον φαινομενική κίνηση της τροχιάς του Ηλίου, είτε στην τροχιά του δορυφόρου της Γης, την Σελήνη. Στον Ορφικό Ύμνο των Άστρων περιγράφονται οι 7 τροχιές των πλανητών.
«επταφαείς ζώνας εφορώμενοι»
Ο Πλάτων στην Πολιτεία (616c-617c) κάνει την περιγραφή του ουρανού με τους αστέρες και το πλανητικό σύστημα ( ο μύθος της περιστροφής των ουρανίων σωμάτων γύρω από το Αδράχτι της Ανάγκης). Στον Τίμαιο (36c) περιγράφει την δημιουργία του κόσμου σύμφωνα με τους δύο κύκλους: του «ταυτού» και του «ετέρου», των αστέρων (26 κίονες) και των τροχιών των 7 πλανητών.Η κατασκευή της Θόλου (360 μείον) συμπίπτει με την συγγραφή του Τιμαίου, ενώ η Πολιτεία είναι προγενεστέρα (μεταξύ του 380 και 370).Η καταχώρηση των ονομάτων των πλανητών επάνω στο σχέδιο της Θόλου έγινε βάσει των Ορφικών Ύμνων, στους οποίους αναφέρεται η θέση της Σελήνης, της Γης και του Άρεως.Η μελέτη του αστρονόμου Κωνστ. Χασάπη σχετική με το Πλανητικό σύστημα και τους Ορφικούς Ύμνους διευρύνει τον πνευματικό ορίζοντα και ευαισθητοποιεί τον αναγνώστη ως προς την αρχαιότητα των αστρονομικών Ορφικών γνώσεων (ΤΑ ΟΡΦΙΚΑ, Ιωαν.Πασσά, Εκδ. ΗΛΙΟΣ).
Διαφορές
1. Στο δάπεδο της Θόλου η Σελήνη δεν βρίσκεται κοντά στην Γη, αν και δορυφόρος της, όπως αναπαρίσταται στο πρότυπο σχέδιο. Βρίσκεται μετά την τελευταία τροχιά, την τροχιά του Κρόνου και η παρουσία της με τους 14 Κορινθιακούς κίονες κλείνει το πλανητικό σύστημα. Ο σηκός υπογραμμίζει τα όρια του Ηλιοκεντρικού Συστήματος, απομονώνοντας την πλανητική οικογένεια.
2. Στο Ηλιοκεντρικό Σχέδιο μετά τον Κρόνο ακολουθούν οι τρεις νεοανακαλυφθέντες πλανήτες, ο Ουρανός, ο Ποσειδών και ο Πλούτων. Αυτοί δεν εμφανίζονται στο σχέδιο της Θόλου, διότι ο αρχαίος κόσμος εγνώριζε μόνον τους 7 πλανήτες, τους οποίους διέκρινε με γυμνό μάτι. Είναι λοιπόν φυσικό να μην παρουσιάζονται στο δάπεδο της Θόλου, αν και ήταν γνωστοί στους Πυθαγορείους.
3. Στο δάπεδο της Θόλου μετά τον τοίχο του σηκού, έξω από το Μνημείο ορθώνεται το περιστύλιο με τους 26 Δωρικούς κίονες. Όπως ανεφέρθη, ο συμβολικός αυτός αριθμός αφορά στην Μετάπτωση των Ισημεριών ή τον Μέγα Ενιαυτό. Όμως ο επισκέπτης τώρα γνωρίζει ότι δεν είναι ο Ήλιος που σημειοδοτεί τους αστερισμούς κατά την φαινομενική του πορεία γύρω από την ακίνητη Γη, αλλά σημειοδότης είναι ο πόλος της Γης, που περιστρεφόμενος σε ανάδρομο φορά σχηματίζει τον μέγα κύκλο, τον Μέγα Ενιαυτό ή την Μετάπτωση των Ισημεριών. Στο πρότυπο αστρονομικό σχέδιο ή Μετάπτωση των Ισημεριών δεν εμφανίζεται.
Χρόνος και πλανήτης Γη
οι κωδικοποιημένοι αριθμοί:
α. ο αριθμός 7 των επτά πλανητικών τροχιών σε σχέση με την επτάχορδη λύρα του Απόλλωνος,
β. ο αριθμός 14 της Πανσελήνου και
γ. ο αριθμός 26 της Μεταπτώσεως των Ισημεριών είναι φανερό ότι έχουν αποδέκτη τον πλανήτη Γη.
Οι κύκλοι του χρόνου που επηρρεάζουν άμεσα την Γη είναι κυρίως τέσσερεις, (Πλατ. Τίμαιος 37e και 39c-d) εκ των οποίων οι τρεις οφείλονται στην κίνηση της Γης και ο τέταρτος στην κίνηση της Σελήνης. Δεν είναι ο Ήλιος αιτία καθορισμού χρονικού κύκλου, που οριοθετεί καθορίζοντας οποιαδήποτε νέα έναρξη εξωτερικής δραστηριότητας (γεωργικής, κτηνοτροφικής, ναυσιπλοϊας κλπ.) ή εσωτερικής (ιεροπραξίες Πανσελήνου ή Ισημεριών και Ηλιοστασίων).Η παρατήρηση της εκκινήσεως και επιστροφής στο ίδιο σημείο μετά πάντοτε το ίδιο χρονικό διάστημα, που πραγματοποιείται στην φύση, επιτρέπει στην διάνοια να διακρίνει τις απαραίτητες λεπτομέρειες, που θα την βοηθήσουν να ζήσει μία πιο συντονισμένη με την φύση ζωή. Εάν μάλιστα βιώσει και τις αντίστοιχες εσωτερικές διεργασίες της φύσεως με σεβασμό και θαυμασμό, τότε γίνεται συμμέτοχος στο έργο της και αισθάνεται την αρμονία της ροής, την οποία ακολουθεί.
Η αρμονία που προκύπτει από την επίγνωση της επιρροής των κύκλων της φύσεως, που κατά κύριο λόγο εκπορεύονται από την κίνηση των ουρανίων σωμάτων (Γης - Σελήνης και όχι μόνο), πρέπει να είναι και η αιτία, που το αστρονομικό Μνημείο της Θόλου έχει την έδρα του σε θεραπευτικό χώρο και όχι σε αστεροσκοπείο.
Οι τέσσερεις σημαντικότεροι κύκλοι, σύμφωνα με τον Πλατωνικό Τίμαιο (39c), είναι οι εξής:
α. Ο Ημερονύκτιος Κύκλος της Γης (αλλά και των υπολοίπων πλανητών), περιγράφεται στο δάπεδο της Θόλου με την εναλλαγή των λευκών και γραμμωτών ρόμβων. Ημέρα και νύκτα πραγματοποιείται από τα σκοτεινά πλανητικά σώματα, που περιστρέφονται γύρω από την λευκή πέτρα στις ρομβοειδείς, ελλειπτικές των τροχιές. Η Γη κινείται μαζί με τους υπόλοιπους πλανήτες. Εξομοιώνεται δηλαδή με αυτούς, ούτως ώστε να υποδεικνύει ότι δεν βρίσκεται αυτή ακίνητη στο κέντρο του δαπέδου, αλλά ο Ήλιος. Η λευκή στρογγυλή πέτρα με την λευκότητα της αλληγορεί το μοναδικό σώμα, τον Ήλιο, πηγή φωτός ολόκληρου του Πλανητικού Συστήματος, δημιουργώντας την εναλλαγή ημερονυκτίου στα άλλα σκοτεινά σώματα, που την περιβάλλουν. Η λευκή πέτρα του κέντρου δεν μπορεί να εκπροσωπήσει τον πλανήτη Γη, διότι ο πλανήτης μας είναι σκοτεινό σώμα, εφ’ όσον διέπεται από την νόμο της εναλλαγής φωτός / σκότους ή ημέρας / νυκτός.
β. Ο Μηνιαίος Κύκλος της Σελήνης καταγράφεται με τον συμβολικό αριθμό 14, των ημερών της Πανσελήνου. Ο συνοδικός μήνας της Σελήνης είναι 29 ημέρες, 12 ώρες, 44 λεπτά και 2,9 δεύτερα, ενώ ο αστρικός είναι 27 ημερών, 7 ωρών, 43 λεπτών και 11,5 δευτερολέπτων. Ο αριθμός 14 των κιόνων συν τον αριθμό των 14 διαστημάτων = 28 συνολικού αριθμού, είναι μία κατά προσέγγισις αλληγορική έκφρασις των δύο, του συνοδικού και του αστρικού μηνός της Σελήνης.
Ο Κύκλος της Σελήνης με τους 14 Κορινθιακούς κίονες στην περιφέρεια, σημειώνει τον διαχωρισμό φωτός σε ότι αφορά τον Πλανήτη Γη: Ο Ήλιος είναι ο φωτοδότης της ημέρας και βρίσκεται ακίνητος στο κέντρο, ενώ η Σελήνη είναι η φωτοδότις της νύκτας και κινείται στην περιφέρεια. Στο σχέδιο του δαπέδου η Σελήνη κλείνει το Πλανητικό Σύστημα για λόγους των οποίων η εξήγηση θα μακρυγορούσε υπερβολικά. (Λεπτομέρειες στο βιβλίο Άρρητοι Λόγοι).
γ. Το Ηλιακό έτος των 365 ημερών, 6 ωρών, 9 λεπτών και 9,5 δευτερολέπτων, έχει μία πολύπλοκη και αξιοθαύμαστη περιγραφή που ανιχνεύεται μόνο με την καταμέτρηση όλων των στοιχείων του δαπέδου. Πρέπει να αναφερθεί ότι γενικώς οι αρχαίοι λαοί καθόριζαν το Ηλιακό Έτος σε 360 ημέρες και όχι σε 365. Πλην όμως για να μην διαταράσσεται η εναλλαγή των εποχών ο κάθε λαός προσέθετε τις 5 και ένα τέταρτο περίπου ημέρες επί πλέον κάθε 4 ή 5 έτη αναλόγως των τελετών και εορτών που ήθελε να καθιερώσει.
δ. Του Μεγάλου Ενιαυτού των 26 χιλιετηρίδων, 26 κιόνων.
Ο Κύκλος της Μεταπτώσεως των Ισημεριών ή του Μεγάλου Ενιαυτού εμφανίζεται στο εξωτερικό περιστύλιο της Θόλου με τους 26 Δωρικούς κίονες. Ο συμβολικός αυτός αριθμός είναι ο τέταρτος κύκλος που ιχνογραφεί με ανάδρομη κίνηση την διαδρομή του Πόλου της Γης ή την Μετάπτωση των Ισημεριών.
ΠΛΑΝΗΤΙΚΑΙ ΤΡΟΧΙΑΙ
| Κέντρον Πλανητικού Συστήματος, λευκή πέτρα, Ήλιος 1 1η τροχιά Ερμού 14 γραμμ. ρόμβοι + 14 λευκοί = 28 2η τροχιά Αφροδίτης 14 γραμμ. ρόμβοι + 14 λευκοί = 28 3η τροχιά Γης 28 γραμμ. ρόμβοι + 28 λευκοί = 56 4η τροχιά Άρεως 28 γραμμ. ρόμβοι + 28 λευκοί = 56 5η τροχιά Διός 28 γραμμ. ρόμβοι + 28 λευκοί = 56 6η τροχιά Κρόνου 28 γραμμ. ρόμβοι + 28 λευκοί = 56 280 τροχιά Σελήνης 14 κίονες + 14 διαστήματα = 28 μετάπτωση Ισημεριών 26 κίονες + 26 διαστήματα = 52 80 360 +1 |
Στην Θόλο της Επιδαύρου δεν έχει απλώς καταγραφεί η διπλή γνώση της φαινομενικής πορείας του Ηλίου και της Ηλιοκεντρικής του θέσεως, αλλά τοποθετείται η Μετάπτωση των Ισημεριών στο εξωτερικό της Θόλου, όπως και λογικά θα πρέπει να είναι τοποθετημένη. Για να αποκρυσταλλωθεί παρόμοια γνώση πρέπει να είχαν καταγραφεί πολλοί κύκλοι των 26 χιλιάδων ετών πριν γίνει αντιληπτό το φαινόμενο και δεσπόσει η κιονοστοιχία των 26 κιόνων στο εξωτερικό της Θόλου.
Πηγη
Συγγραφέας κ. Αλτανη
Βιβλίο Άρρητοι Λόγοι - Επίδαυρος Θόλου Αποκάλυψις Τόμος 1ος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου